Το ενδογενές ένστικτο

"Ζωντανό απολίθωμα" (living fossil) είναι ένας ανεπίσημος όρος που χρησιμοποιείται για τα είδη τα οποία είναι όμοια (ή σχεδόν όμοια) με τους απολιθωμένους προγόνους τους. Πράγμα που σημαίνει ότι για αυτούς τους οργανισμούς, η εξέλιξη είχε μηδενική ή αμελητέα δράση εδώ και χιλιάδες ή και εκατομμύρια χρόνια. Αυτό έγινε γιατί οι οργανισμοί αυτοί δε χρειάστηκαν ποτέ τους να εξελιχθούν περαιτέρω ώστε να προσαρμοστούν στο φυσικό περιβάλλον, αφού ήταν ήδη πολύ αποτελεσματικοί στο να βρίσκουν τροφή, να αποφεύγουν τους θηρευτές και να αναπαράγονται επιτυχώς. Κοινώς, στο να επιβιώνουν και να διαιωνίζονται χωρίς ή με ελάχιστο ανταγωνισμό. Τέτοια ζωντανά απολιθώματα είναι μερικά είδη καρχαρία, οι χελώνες, οι σκολόπεντρες που τόσο καλά γνωρίσαμε φέτος και πλήθος άλλων ζωντανών οργανισμών.

Κάποιοι λοιπόν υποστηρίζουν ότι πλέον, ο σημερινός άνθρωπος, ο Homo sapiens sapiens (Latin: "wise man" or "knowing man"), έχει φτάσει και αυτός στο τέρμα της εξελικτικής του πορείας, αφού έχει τιθασεύσει το φυσικό περιβάλλον (ή έτσι νομίζει), έχει καταφέρει να βρίσκει τροφή κάτω από αντίξοες συνθήκες, να αντιμετωπίζει θηρευτές και ασθένειες, να επιβιώνει στα πιο αφιλόξενα μήκη και πλάτη της Γης και να έχει πολλές ευκαιρίες για αναπαραγωγή ακόμα και με την παρουσία δυσμορφιών ή δυσπλασιών. Και αυτό γιατί ο Hss έχει ξεφύγει λένε από τα ένστικτα επιβίωσης που περιορίζουν τα ζώα στη κτηνώδη φύση τους. Με τη πρωτοφανή του σοφία, την κοινωνικότητά του, την περιέργειά του, την εφευρετικότητά του.. Και αργότερα με τον πολιτισμό του, με την επιστήμη και την τεχνολογία του. Ωστόσο, το πόσο ή αν εξελίσσεται ο Hss είναι κάτι το οποίο δεν μπορεί να έχει απάντηση ακόμα. Η μονάχα μερικών χιλιάδων ετών ιστορία που γνωρίζουμε για τον Hss είναι πολύ λίγη για να μας φανερώσει τυχόν μεταλλάξεις οι οποίες θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε καινούργιο είδος. Αντίστοιχα δε μπορούμε να προβλέψουμε μεταλλάξεις οι οποίες μπορούν να συμβούν στο μέλλον. Το σίγουρο είναι πάντως ότι ο Hss δεν απαλλάχτηκε ποτέ από τα κτηνώδη ένστικτα επιβίωσης που χαρακτηρίζουν τις ανθρωπίδες και όλα τα πρωτεύοντα θηλαστικά.

Ένα κοινωνικό χαρακτηριστικό γνώρισμα των πρωτευόντων θηλαστικών αλλά και πάρα πολλών άλλων ειδών είναι o εξέχων ρόλος του αρσενικού. Το αρσενικό μπορεί να είναι ηγέτης αγέλης, προστάτης οικογενείας, κυνηγός θηραμάτων, ικανός για να αναπαράγει και να μεγαλώσει απογόνους, ικανός να εγκαταστήσει μία γερή φωλιά, ικανός να κάνει οτιδήποτε περνάει από το χέρι/πόδι/ράμφος του ώστε να βοηθήσει στο να επιβιώσει και να διαιωνίσει το είδος του, μέσα από τα δικά του γονίδια! Όμως το αρσενικό δεν είναι μόνο του. Υπάρχουν και άλλα αρσενικά τα οποία το ανταγωνίζονται, προσπαθώντας να φτιάξουν καλύτερη φωλιά, επιδεικνύοντας τη δικιά τους δύναμή και ομορφιά, κυνηγώντας περισσότερα και μεγαλύτερα θηράματα.. Πάντα υπό το άγρυπνο βλέμμα των τελικών κριτών. Των θηλυκών!

Έτσι λοιπόν έχουν μάθει να ζούνε και να πολλαπλασιάζονται αυτά τα είδη! Μέσα από αυτή την ανελέητη κόντρα υπεροχής μεταξύ των αρσενικών και από αυτό το παιχνίδι υποταγής μεταξύ αρσενικών και θηλυκών. Και ο Hss, μαζί με οτιδήποτε άλλο κουβάλησε στο γονιδίωμά του από την προϊστορία του, κληρονόμησε και αυτή τη χαρακτηριστική κοινωνική τάση. Ταυτόχρονα, λόγω τις ικανότητάς του να σκέφτεται πολύπλοκα θέματα, κληρονόμησε και ένα καλό φιλοσοφικό ερώτημα: "Ποιος είναι εν τέλει ο υποταγμένος; Το αρσενικό ή το θηλυκό; Ή μήπως κανένα από τα δύο; Ή μήπως και τα δύο;!"

Αυτή η κοινωνική τάση είναι λοιπόν που σημάδεψε τη μοίρα του Hss δημιουργώντας άτομα δύο ταχυτήτων: Τους άνδρες και τις γυναίκες. Και αυτό είναι κάτι που διαφαίνεται ανα τους αιώνες σε όλα τα στάδια από τα οποία έχει περάσει η ανθρωπότητα. Σε διαφορετικούς τομείς αλλά με την ίδια διακριτική λεπτομέρεια, η γυναίκα ήταν πάντα σε διαφορετικό επίπεδο από αυτό του άνδρα.

Από τις απαρχές τις ιστορίας του ανθρώπου, όταν η μυϊκή δύναμη ήταν απόλυτης σημασίας για την επιβίωση, ο άνδρας ήταν αυτός ο οποίος ήταν άμεσα υπεύθυνος για την προστασία της οικογένειας και την εύρεση τροφής. Όταν αργότερα, λόγω και της κοινωνικής φύσης του ανθρώπου, άρχισαν να σχηματίζονται ομάδες με νομαδικό τρόπο ζωής, η μυηκή δύναμη σε συνδυασμό με τη στρατηγική ικανότητα έγινε καθοριστική για την ανάλυψη της ηγεσίας. Δε λείπουν βέβαια από το φάσμα της ιστορίας και μερικές μητριαρχικές κοινωνίες οι οποίες υπήρξαν κατα καιρούς, λόγω κοινωνιολογικών αλλά και κυρίως θρησκευτικών αιτιών, αλλά και που είναι τόσο ελάχιστα παραδείγματα ώστε να μη μπορούνε να συγκριθούν με την ηγεμονία του φαλλού που χαρακτηρίζει την υπόλοιπη ανθρώπινη ιστορία... Αργότερα λοιπόν, όταν ο άνθρωπος άρχισε να φιλοσοφεί λίγο παραπάνω και να αντιλαμβάνεται τη διαφορά που έχει από τα υπόλοιπα ζώα, άρχισε και να καταλαβαίνει ότι ίσως η μυηκή δύναμη δε μπορεί να καθορίζει την ικανότητα για ηγεσία. Έτσι εφηύρε ιδέες όπως τη "δημοκρατία", εξαιρώντας όμως πάλι ευθαρσώς τις γυναίκες. Άλλες φορές πάλι, ένας δυνατός ηγέτης επιδιδόταν σε ατελείωτες κατακτητικές εκστρατείες, για διάφορους λόγους, υποτάσσοντας ολόκληρους λαούς, μόνο και μόνο με δύναμη υπεροχής. Οι πιο σπουδαίοι, κατα τους ιστορικούς, κατακτητές: Genghis Khan, Qin Shi Huang, Μέγας Αλέξανδρος, Charlemagne, Μahmud ii, και Napoléon Bonaparte ήτανε όλοι τους άνδρες..! Πιο ενδιαφέρον όμως είναι το γεγονός ότι όλοι οι άνθρωποι ήθελαν ένα δυνατό ηγέτη για να τους καθοδηγεί, με πλούσιες στρατηγικές ικανότητες και δύναμη! Οι πάντες! Και οι γυναίκες! Οι γυναίκες οι οποίες πάντα είχαν το δικό τους καθοριστικό ρόλο σε όλα τα κοινωνικά στρώματα. Μεταφέροντας από γενιά σε γενιά, τα ίδια ακριβώς γονίδια των θηλαστικών από τα οποία κατάγεται ο Hss. Των ίδιων θηλαστικών των οποίων τα θηλυκά άτομα, στηρίζανε τις πιθανότητές επιβίωσής τους στα ικανότερα μεταξύ των αρσενικών, ανταμείβοντάς τα.. με αγνή θηλυκότητα! Υποτιμημένες κατα πολλούς και όμως απόλυτα προσαρμοσμένες στη φαλλοκρατική ιστορία του ανθρώπινου γένους, ακολουθώντας πάντα το "ενδογενές ένστικτο".

Και έτσι όλοι οι πολιτισμοί που δημιούργησε και ανέπτυξε ο άνθρωπος, είχαν συνιστώσα την κοινωνική διαφοροποίηση των δύο φύλων. Σε κάποια μέρη του κόσμου, η γέννηση ενός κοριτσιού θεωρείται κατάρα για μια οικογένεια, κάτι το οποίο μπορεί να πιστεύουν και οι ίδιες οι μητέρες! Επίσης, οι μοίχες γυναίκες μπορεί να εκτελούνται δια λιθοβολισμού κάτι το οποίο δεν ισχύει για τους άντρες. Στην πολιτική ζωή, πέρασαν αιώνες ώστε να μπορέσουν να ενταχθούν και οι γυναίκες, που ακόμα και σήμερα είναι συντριπτικά λιγότερες σε αριθμό. Στον αθλητισμό, και πάλι το αρσενικό φύλο ήταν και είναι το κυρίαρχο - πιθανότατα λόγω μυϊκής υπεροχής. Όμως και στα επιστημονικά επιτεύγματα και τη τεχνολογική πρόοδο όπως επίσης και στις τέχνες οποιασδήποτε μορφής, το αρσενικό φύλο έχει τα πρωτεία – χωρίς ωστόσο (προφανώς) να υπάρχει κανένα θέμα διανοητικής υπεροχής. Δεν έχει αποδειχθεί ποτέ αν το ένα φύλο είναι πιο "ανόητο" από το άλλο. Πάντα όμως οι γυναίκες ήταν και είναι αδιαίρετο κομμάτι του "φαλλοκρατικού" πολιτισμού που δημιούργησε ο άνθρωπος. Απολαμβάνοντας και αυτές όπως και ο καθένας που είχε την ευκαιρία, την όποια "πολιτιστική πρόοδο".

Κάτι άλλο το οποίο έπαιξε καθοριστικό ρόλο σε όλα τα στάδια της ανθρωπότητας, είναι η θρησκεία. Για χιλιάδες χρόνια, ήταν ο μόνος τρόπος για την επιβολή κανονισμών ανάμεσα στις κοινωνίες και συχνά μία μέθοδος χειραγώγησης των ανθρώπων. Στη τρανή τους πλειοψηφία, οι διάφορες θρησκείες, διαχωρίζουν ευδιάκριτα τα δύο φύλα. Από το ισλάμ που επιτρέπει τους πολλαπλούς γάμους ενός άντρα μέχρι τον καθολικισμό και τον πάντα αρσενικό πάπα. Θα επικεντρωθώ όμως στο δικό μας "επίσημο" θρήσκευμα, για να αποφύγω τυχόν συγκρίσεις με τις υπόλοιπες θρησκείες του κόσμου για το ποια κρατάει τα κλειδιά της αλήθειας. Ούτε η ορθοδοξία λοιπόν θα μπορούσε να ξεφύγει από την ανδροκρατεία που διακρίνει τα περισσότερα θρησκεύματα του κόσμου. Στο κάτω κάτω είναι και σχετικά πρόσφατη θρησκεία αφού στο παρελθόν προηγήθηκαν πάμπολλες οι οποίες βάδιζαν στο ίδιο μοτίβο. Σκεφτείτε λιγάκι πόσες διακρίσεις γίνονται από την ορθόδοξη εκκλησία ανάμεσα στα δύο φύλα! Μέσα στην εκκλησία οι πιστοί διαχωρίζονται αναλόγως το φύλο τους και κάθονται εξ αριστερόν αν είναι γυναίκες και εκ δεξιόν αν είναι άνδρες. Οι γυναίκες δε μπορούνε να γίνουν ιερωμένοι. Για την ακρίβεια τους απαγορεύεται ρητώς να εισέλθουν μέσα στο χώρο του ιερού και της αγίας τράπεζας! Για τις "έξτρα πνευματικές ανάγκες" των γυναικών, έχουν διαμορφωθεί ειδικά γυναικεία μοναστήρια! Ακόμα και στη σημερινή εποχή, η δυνατότητα προσκυνήματος των γυναικών στο Άγιο Όρος, το οποίο θεωρείται ο ακρογωνιαίος λίθος της ορθοδοξίας, είναι απαγορευμένη. Κάτι το οποίο μπορεί κάλλιστα σήμερα να χαρακτηριστεί ως καταπάτηση του δικαιώματος της ελεύθερης κυκλοφορίας και εγκατάστασης των πολιτών! Το μόνο που τους επιτρέπεται είναι μία βόλτα με το καραβάκι γύρω από το Άγιο Όρος. Και όμως...! Έχετε δει πολλές πιστές γυναίκες να διαμαρτύρονται για όλα αυτά; Ούτε μία δεν υπάρχει! Ούτε υπήρξε και ποτέ... Πρέπει να τις δείτε πως χαίρονται όταν είναι πάνω στο καραβάκι και μαζεύουν "επαγωγική ευλογία" από το βουνό! Καμαρώνοντας που, αν και ταπεινά γυναικάκια, αξιώθηκαν να αντικρίσουν με τα ίδια τους τα μάτια τον άγιο τούτο τόπο! Δόξα σοι τω Θεώ! Το Πατέρα, παντοκράτορα..Τον εκ του Πατρός γεννηθέντα.. ου ποιηθέντα.. ομοούσιον τω Πατρί.. κλπ κλπ.....

Μπορεί να είναι ένα θέμα ακόμα για το αν και κατά πόσο εξελίσσεται ο άνθρωπος βιολογικά, ωστόσο το σίγουρο είναι ότι η ανθρωπότητα εξελίσσεται στο σύνολό της. Και κάποια στιγμή, σε πολλά μέρη του κόσμου, ο άνθρωπος κατάλαβε ότι οι κοινωνικές, φυλετικές και λοιπές διαφορές μεταξύ των ανθρώπων δε μπορούνε να καθορίσουνε την αξία του κάθε ατόμου ως ξεχωριστή οντότητα. Και έφτασε η ώρα που άρχισαν να εξισώνονται οι άνθρωποι (συχνά με κάποια politically correct μορφή αλλά και στο βαθμό που ο καπιταλισμός το επιτρέπει) και που μαζί με τα υπόλοιπα είδη ρατσισμού να εξασθενεί και ο σεξισμός. Και εδώ είναι που το παιχνίδι μεταξύ των δύο φύλων έγινε πραγματικά ενδιαφέρον. Το ότι εντάχθηκαν και οι γυναίκες μέσα στις "αντρικές υποθέσεις", δε σημαίνει και ότι ο άνθρωπος κατάφερε να εξαλείψει με κάποιο μαγικό ραβδάκι οποιοδήποτε "ένστικτο" τον οδηγούσε στη μέχρι πρότινος συμπεριφορά και των δύο φύλων. Για τους άντρες, αυτός ο συμβιβασμός τελικά αποδείχθηκε σχετικά εύκολος. Εκτός από μερικά, γενικώς πικρόχολα, σεξιστικά σχόλια στα οποία μπορεί να υποπέσει κανείς, η "μοιρασιά" η οποία έγινε δεν είχε ποτέ κανένα ιδιαίτερο αντίκτυπο στη ζωή του άντρα. Η υπόθεση αποδείχθηκε τελικώς δύσκολη για τις γυναίκες. Οι γυναίκες οι οποίες ξαφνικά βρέθηκαν σε ένα περιβάλλον το οποίο τις καλεί συνεχώς να αρπάξουν τη δικιά τους τύχη στα χέρια τους ως ίσοι και άξιοι πολίτες αυτού του κόσμου τη στιγμή που από μέσα τους το "ενδογενές ένστικτο" χτυπάει "alerts" υπό τους ήχους των λέξεων "μητρότητα, οικογένεια, σπίτι, ευημερία" ήτοι "επιβίωση, διαιώνιση" και ποιος ξέρει τι άλλο. Ταυτόχρονα ένα κόμπλεξ βρέθηκε να υποθάλπει στους κόλπους και των δύο φύλων (τους μεταφορικούς κόλπους) σχετικά με το πόσο ικανό είναι το ένα φύλο να ανταπεξέλθει σε τομείς που μέχρι πρότινος θεωρούνταν αποκλειστικότητα του άλλου. Ωστόσο τα διλήμματα τα οποία αντιμετωπίζει μία σύγχρονη γυναίκα, τη τοποθετούν σε μία πραγματικά δυσμενή κατάσταση. Διλλήματα τα οποία εναλλάσσονται και μεταλλάσσονται με τρόπους τους οποίους ίσως ποτέ δε κατανοήσουμε. Συμπεριφορές που την επηρεάζουν σε επαγγελματικό, κοινωνικό και απόλυτα προσωπικό επίπεδο αλλά και που επηρεάζουν και τους γύρω της. Καλείται να πάρει αποφάσεις κάτω από αδιευκρίνιστες πιέσεις τις οποίες συχνά ούτε η ίδια αντιλαμβάνεται. Πόσο μάλλον κάποιος του αντιθέτου φύλου..!

Είναι λογικό λοιπόν να γίνεται αγαπημένο αντικείμενο συζήτησης/μελέτης η σύγχυση η οποία δημιουργήθηκε στις σχέσεις μεταξύ των δύο φύλων. Μία ακόμα σύγχυση από τις πολλές που παράχθηκαν από την αναμόχλευση των πρωτόγονων ενστίκτων που κουβαλάει ο Hss και της πολιτιστικής, και ότι αυτής συνεπάγεται, προόδου του. Και έτσι η ανάλυση στερεοτύπων και γενικών κοινών χαρακτηριστικών στις συμπεριφορές, έκαναν τα άτομα και των δύο φύλων να σκέφτονται ανταγωνιστικά μεταξύ τους (γυναίκες οδηγοί, άπιστοι άντρες, πουτάνες γυναίκες, μαλάκες άντρες, κουτσομπόλες, γουρούνια κλπ). Feminism & Masculism και άλλα τέτοια υπέροχα! Πολλές γυναίκες ξεχνάνε τον καταλυτικό ρόλο που έπαιξε το γυναικείο φύλο στην "εδραίωση" της φαλλοκρατίας στην ιστορία του ανθρώπου. Πολλοί άντρες αντίστοιχα ξεχνάνε πως σχεδόν οποιαδήποτε ενέργειά τους, περνούσε πάντοτε από το φίλτρο της αυστηρής γυναικείας κρίσης (όλα για το μουνί). Και ακόμα και σήμερα, κάποιες μιλάνε για το κατά πόσο υπάρχει ισότητα μεταξύ των δύο φύλων ενώ κάποιοι μιλάνε για αναστροφή των ρόλων των δύο φύλων. Και ποιος είναι εν τέλει ο υποταγμένος; Το αρσενικό ή το θηλυκό; Η μήπως κανένα από τα δύο; Ή μήπως και τα δύο; Μήπως είμαστε όλοι μας απόλυτα υποταγμένοι στις περίπλοκες βιολογικές δράσεις του οργανισμού μας και στα αινιγματικά ένστικτα που μας προίκισε η φύση; Μήπως απλά δεν βρίσκεται κανένα νόημα στο κατά πόσο υπήρχε/υπάρχει ισότητα μεταξύ των δύο φύλων; Μήπως δεν έχει καμία αξία η ανάλυση των ρόλων και των αρμοδιοτήτων των δύο φύλων; Μήπως απλά ο Hss εξακολουθεί να βρίσκεται στην ίδια τροχιά προς την επιβίωση όπως και πριν από οκτώ χιλιάδες χρόνια;